STABILNOŚĆ BIZNESU DLA PRZYSZŁYCH POKOLEŃ

Jesteśmy coraz bliżej możliwości tworzenia w Polsce fundacji rodzinnych, tj. organizacji, których zadaniem jest gromadzenie majątku w celu zapewnienia wielopokoleniowej ciągłości biznesu i jego zabezpieczeniem przed ryzykami związanymi z dziedziczeniem.

W polskich firmach rozpoczęła się pierwsza fala zmiany pokoleniowej. Przedsiębiorstwa zakładane w latach 90-tych wdrażają procesy sukcesji. Dobrze zaplanowany proces sukcesji ułatwia stabilny rozwój biznesu w przypadku śmierci jego założycieli czy potrzeby wycofania się przez nich z biznesu i przekazania sterów młodszemu pokoleniu. W Niemczech, w Austrii czy w Księstwie Liechtenstein fundacje rodzinne mają już swoje długoletnie tradycje, natomiast polscy przedsiębiorcy dopiero otrzymają ten nowy instrument prawny. Dotychczasowy brak przepisów regulujących to zagadnienie spowodował, że majątek polskich przedsiębiorców wnoszony był do fundacji zagranicznych. Ale w połowie grudnia ubiegłego roku została uchwalona przez Sejm ustawa o fundacji rodzinnej. Przepisy mają wejść w życie po trzech miesiącach od dnia ich ogłoszenia, prawdopodobnie w maju 2023 roku.

Dla kogo jest fundacja rodzinna?

Fundacja rodzinna jest dla przedsiębiorcy, który chciałby, aby stworzony przez niego biznes pozostał w rodzinie i był odporny na zmianę pokoleniową, w tym na konflikty rodzinne i roszczenia o zachowek. Względy prawne, podatkowe, finansowe lub osobiste mogą przesądzić o tym, że w konkretnym przypadku lepiej jest skorzystać z innego rozwiązania. Wsparcia przy jego wyborze może udzielić profesjonalista zajmujący się prowadzeniem procesów sukcesyjnych.

Fundacja rodzinna ma być osobą prawną utworzoną w celu gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów. Ma być zwolniona podmiotowo z podatku CIT.

– Wynika to z założenia, że fundacja ma być podmiotem neutralnym podatkowo. Nie będzie płaciła podatku od dywidendy przysługującej jej z tytułu posiadania udziałów lub akcji. Opodatkowanie podatkiem CIT ma wystąpić w momencie wypłaty świadczeń na rzecz beneficjentów w oparciu o stawkę podatku 15 proc. Natomiast beneficjenci od otrzymanych świadczeń nie zapłacą podatku PIT, jeśli będą z kręgu najbliższej rodziny. Pozostali zapłacą 15 proc. podatek PIT. Szczególne zasady wystąpią w przypadku prowadzenia przez fundację działalności gospodarczej – wyjaśnia Sylwia Jeżowska – radca prawny, prowadzący procesy sukcesyjne, mediator, członek zarządu Sekcji Sukcesji przy Północnej Izbie Gospodarczej w Szczecinie.

Kiedy podjąć decyzję?

Każdy, kto w sposób strategiczny i długofalowy podchodzi do rozwoju swojego biznesu, powinien podjąć decyzję, w którym momencie rozpocząć proces sukcesji, mając na uwadze, że trwa on kilka lat. Praktyka pokazuje, że taki krok jest odwlekany w czasie, co rodzi zagrożenie dla ciągłości biznesu. Proces sukcesji rozpoczyna się od rozmowy o aktualnym stanie biznesu i relacji rodzinnych, aby po ustaleniu tych informacji określić, która ścieżka sukcesji będzie spełniała wyznaczone cele. Jeśli fundator posiada kandydata na sukcesora, to naturalnym procesem będzie uwzględnienie go przy przekazywaniu wartości, władzy i własności, jednak w przypadku jego braku można rozważać wprowadzenie zarządu zewnętrznego lub sprzedaż biznesu. Dla każdego z tych przypadków będzie można wykorzystać fundację rodzinną. Więcej informacji o procesie sukcesji i fundacjach rodzinnych można znaleźć na stronie: www.firmawspadku.pl